رشته‌ی ام بی ای ( MBA ) چیست؟

کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی یا همان MBA چیست؟

 ام بی ای کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی یا همان کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار، یکی از رشته‌های کارشناسی ارشد است که در آن تمرینات عملی و نظری برای مدیریت کسب و کار یا سرمایه به وجود می‌آید. مدیریت کسب و کار طوری طراحی شده تا فارغ التحصیلان این رشته درک بهتری از عملکردهای مدیریت کسب و کار داشته باشند.

مدرک مدیریت کسب و کار به صورت عمومی و تخصصی روی حوزه‌هایی مثل حسابداری، مالی، بازاریابی و کسب و کار بین المللی تمرکز دارد.

نکات کلیدی در رشته‌ی ( MBA )

• مدیریت کسب و کار یک مدرک کارشناسی ارشد در حوزه‌ی کسب و کار است که بر روی مدیریت، کسب و کار و کارآفرینی تمرکز دارد.
• دانشجویان ( MBA ) می‌توانند بر روی جنبه‌های دیگر کسب و کار مثل مدیریت مالی و مدیریت ریسک هم تمرکز کنند.
• بسیاری از دانشکده‌ها امروز بر روی برنامه‌های خاصی مثل مدیریت ورزشی، کسب و کار در حوزه سرگرمی یا مدیریت حوزه سلامت فعالیت می‌کنند.
• امروزه دوره‌های آموزشی MBA مختلفی توسط موسسات مختلف برگزار می‌شود که امکان تحصیل در این رشته را برای کسانی که توانایی تحصیل به صورت تمام وقت ندارند فراهم می‌کند.
• دوره‌های ( MBA )  می‌تواند تمام وقت، پاره وقت، آنلاین یا بین المللی باشد، و شرکت در هر دوره مستلزم پیش‌نیازهای خاص خود است.

کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار (MBA) به چه کار می‌آید؟

مدرک ( MBA )، در واقع مدرک ارشد کارشناسی کسب و کار است و شرایط کاری را برای کسانی که فقط مدرک کارشناسی دارند بهتر می‌کند.  بیشتر دانشگاه‌ها و کالج‌ها دوره‌های MBA برگزار می‌کنند که طول آن‌ها دو سال است.

برای شرکت در دوره‌ی مدیریت ازم است که متقاضی در آزمون جی مت (GMAT) شرکت کند و با توجه به حوزه‌ای که می‌خواهد در آن فعالیت کند، پذیرفته شود. برخی از دوره‌ها به جای جی مت مدرک GRE لازم دارد یا شرکت در این آزمون درکنار آزمون جی مت لازم است.

تمرکز دوره ( MBA )

دوره‌های مدیریت کسب و کار بیشتر روی حسابداری، مدیریت، مالی، بازاریابی و حقوق کسب و کار تمرکز دارد. آموزش مدیریت قلب همه‌ی برنامه‌های آموزشی ( MBA ) است که بر رهبری، برنامه‌ریزی، استراتژی کسب و کار، رفتار سازمانی، و ابعاد انسانی‌تر پیشبرد یک کسب و کار کوچک تمرکز دارد.

مدرک مدیریت کسب و کار اصلی‌ترین مسیر ورود به حوزه‌هایی از جمله برنامه‌ریزی استراتژیک و عدالت خصوصی است. البته در حوزه‌های خدمات مالی، MBA مدرک اصلی برای ورود به بازار کار نیست. هر شرکتی نیازمندی‌های خود را برای بخش‌های مختلف دارد. اما کسانی که در حوزه‌ی کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار تحصیل کرده‌اند می‌توانند گزینه‌ی مناسبی برای کار در شرکت‌های مختلف باشند.

نکته‌ی مهم در مورد ( MBA )

 البته بسیاری از افراد پیش از ورود به دوره‌های مدیریت کسب و کار در حوزه‌های دیگر تخصص می‌گیرند. برای پیوستن به بسیاری از برنامه‌ها و پروژه‌ها لازم است از قبل در حوزه‌های مرتبط با آن کار کرده باشید.

انواع دوره‌های ( MBA )

دوره‌های MBA در رشته‌ها، تخصص‌ها و دانشکده‌های مختلف متفاوت است. دوره‌های( MBA )  آنقدر متنوع است که همه می‌توانند برنامه‌ و دوره‌ای مطابق با برنامه، علایق و زمانبندی خود پیدا کنند.

1. دوره‌ی ام بی ای دو ساله تمام وقت

یکی از رایج‌ترین دوره‌های MBA در واقع همان دوره‌ی دانشگاهی ارشد مدیریت بازرگانی است که متقاضیان آن به صورت تمام وقت مشغول به تحصیل در رشته‌ی مدیریت می‌شوند. سال اول دانشجویان مهارت‌های اساسی مدیریت کسب و کار مثل استراتژی یا ارتباط را می‌آموزند. در سال دوم دانشجویان می‌توانند گرایش مد نظر خود را انتخاب کنند.

اگر چه این دوره نیازمند صرف زمان زیاد است اما متقاضیان می‌توانند بین این دو سال دوره‌ی کارآموزی خود را سپری کنند. دوره‌ی طولانی‌تر به متقاضیان کمک می‌کند تا ارتباط خوبی با همکلاسی‌هایشان بگیرند و بتوانند شبکه‌ی ارتباطی مناسبی بسازند.

2. دوره‌ی تمام وقت یک ساله

دوره‌های فشرده‌تر، دو سال را به یک سال تبدیل می‌کنند. این دوره برای متقاضیانی که نمی‌خواهند زمان زیادی از کار دور باشند مناسب‌تر است. این دوره‌ها متمرکزتر و فشرده‌تر است و گاهی ممکن است کمیت محتوا را قربانی کند.

در طول دوره‌ی یک ساله‌ی ( MBA )، متقاضیان، مهارت‌های عمومی کسب و کار را کسب می‌کنند و در عین حال یک گرایش تخصصی برای خود انتخاب می‌کنند. اما قاعدتا زمان کمتری به هر کدام از این بخش‌ها اختصاص پیدا می‌کند. دوره‌های یک ساله معمولا توسط کسانی انتخاب می‌شود که می‌خواهند روند پیشرفت در مسیر شغلی خود را سریع‌تر طی کنند.

3. دوره‌های ام بی ای پاره وقت

متقاضیانی که نمی‌خواهند کار خود را رها کنند سراغ دوره‌های مدیریت کسب و کار پاره وقت می‌روند. این نوع دوره‌ها اغلب انعطاف‌پذیری بیشتری دارند، شما می‌توانید تعداد واحدها و سرعت طی کردن دوره‌ را خودتان تعیین کنید.

دوره‌های پاره وقت بیشتر مناسب متقاضیانی است که می‌خواهند با سرعت خود حرکت کنند. همچنین دوره‌های پاره وقت ممکن است برای برخی سبک زندگی‌ها مناسب‌تر باشد. مثلا کسانی که به تنهایی از فرزندشان مراقبت می‌کنند ممکن است فقط در ساعت مشخصی در طول روز بتوانند درس بخوانند. همچنین این دوره‌ها ممکن است بعد از ظهر یا آخر هفته برگزار شود و همین امکان مناسبی را در اختیار کارمندان و شاغلان قرار می‌دهد.

4. دوره‌های ( MBA )  آنلاین

یکی از دوره‌های مدیریت کسب و کار که با دوره‌هایی که پیش‌تر به آن‌ها اشاره شد همپوشانی دارد، دوره‌ی آنلاین است. دوره‌ی مدیریت کسب و کار آنلاین به متقاضیان این امکان را می‌دهد تا از راه دور به دانشگاه بروند. این نوع برنامه‌های MBA حتی انعطاف‌پذیری بیشتری به متقاضیان می‌دهد.

5. دوره‌های بین‌المللی

برخی از دوره‌های (MBA) روی فرآیندها و عملیات‌های جهانی تمرکز می‌کنند. متقاضیان بیشتر روی شرکت‌هایی تمرکز می‌کنند که می‌خواهند شعبه‌ای در خارج از کشور باز کنند یا فعالیت بخشی از شرکت خود را در سطح بین المللی وارد کنند.

مدیریت ارشد بازرگانی بین المللی این توانایی را به متقاضیان می‌دهد تا شبکه‌ی بین المللی خود را بسازند و فرصت‌هایی که در سراسر جهان وجود دارد را پرورش دهند. متقاضیان مدیریت کسب و کار بین المللی ممکن است فضای کاری متنوع‌تری نسب به کسب و کارهای محلی یا منطقه‌ای داشته باشند. همچنین این دوره‌ها برای کسانی که می‌خواهند در شرکت‌های چند ملیتی مشغول به فعالیت شوند بسیار مناسب است.

6. دوره‌ی ام بی ای اجرایی

دوره‌های تخصصی ام بی ای که بر روی یک حوزه‌ی خاص تمرکز می‌کنند، بیشتر مناسب کسانی است که وقت کافی برای تحصیل در همه‌ی حوزه‌های مدیریت کسب و کار ندارند و فقط می‌خواهند در یک زمینه‌ی خاص مثل مدیریت اجرایی تخصص کسب کنند.

برای مثال دوره‌ی مدیریت کسب و کار اجرایی برای افرادی مناسب است که دنبال مهارت‌افزایی و ارتقای شغلی خود هستند. این دوره‌ها هم شامل کلاس‌های شبانه و آخر هفته است.

دوره‌های ام بی ای اجرایی بیشتر برای متقاضیانی مناسب است که از قبل تجربه‌ی کار حرفه‌ای داشته‌اند اما اکنون می‌خواهند روی یک موضوع مشخص مثل تقویت رهبری کار کنند.

7. دوره‌های تخصصی ام بی ای

در حالی که متقاضیان ام بی ای می‌توانند روی یکی از گرایش‌ها اصلی این رشته مثل مدیریت یا مالی تمرکز کنند، بسیاری از دوره‌های مدیریت کسب و کار به آن‌ها اجازه می‌دهد تا  در یک صنعت خاص تمرکز کنند. برای مثال یک دانشجوی MBA  می‌تواند روی مدیریت ورزشی، کارآفرینی، کسب و کار سرگرمی یا مدیریت سلامت کار کند.

دوره‌های ام بی ای ( MBA ) حتی در حوزه‌ی تخصصی مدیریتی هم می‌توانند روی حوزه تخصصی‌تری کار کنند. مثلا برخی از برنامه‌های مدیریت کسب و کار با دوره‌های تخصصی بهداشت مثل دانشکده پرستاری و سایر رشته‌ها ادغام می‌شود.

نکته مهم در رشته‌ی ( MBA )

دوره‌های ام بی ای در دانشکده‌ها و موسسات مختلف زمان متفاوتی دارد.

مهم‌ترین دوره‌های ام بی ای ( MBA ) در جهان

مهم‌ترین دوره‌های ( MBA )  که تحت عنوان «دوره‌های ام بی ای M7» برگزار می‌شود، توسط دانشکده‌های زیر برگزار می‌شود:

• دانشکده‌ی کسب و کار هاروارد
• دانشکده عالی کسب و کار استنفورد
• دانشکده‌ی مدیریت ام آی تی
• دانشکده مدیریت دانشگاه کلاگ شمال غربی
• دانشکده مدیریت کسب و کار بوث دانشگاه شیکاگو
• دانشکده‌ی وارتون در دانشگاه پنسیلوانیا
• دانشکده کسب و کار کلمبیا

مزایای ام بی ای

به صورت کلی، مدرک ( MBA )  به فارغ‌التحصیلان این رشته دو امکان می‌دهد: 1. پیشرفت خود را در مسیر شغلی فعلی‌شان تسریع کنند 2. جایگاه محکمی در مسیر شغلی جدیدی که در پیش دارند ایجاد کنند و مهارت‌های مختلفی به دست آورند.

دانشکده‌ی وارتون دانشگاه پنسیلوانیا در خصوص مزایای دوره‌ای که ارائه می‌دهد نکات زیر را بیان می‌کند:

• آگاهی بیشتر از بازار جهانی. فارغ‌التحصیلان این رشته با مدرک ( MBA )  خود درک بهتری از جایگاه کسب و کار در نقاط مختلف دنیا به دست می‌آورند.
• افزایش مهارت‌های ارتباطی. فارغ‌التحصیلان مدیریت کسب و کار اغلب باید با متخصصان سایر حوزه‌ها ارتباط برقرار کنند، تحقیق کنند و ارائه‌های رسمی داشته باشند. آن‌ها می‌توانند در دوره‌های آموزشی خود مهارت ارتباطی خود را ارتقا دهند و شبکه سازی کنند.
• شبکه‌ی حرفه‌ای گسترده. ملاقات با دیگران، روابط سازی و شبکه سازی مزایای اصلی دوره‌ی مدیریت کسب و کار است. علاوه بر همه‌ی این‌ها دوره‌ی MBA می‌تواند متقاضیان آن را با سایر همکارانشان در یک مسیر قرار دهد و روابط طولانی مدتی میان آن‌ها بسازد. از طریق شبکه سازی رسمی یا غیررسمی، می‌توانید اطلاعات یا ایده‌ها را با هم تبادل کنید.
• فرصت‌های شغلی بهتر. فارغ‌التحصیلان این رشته اغلب بیشتر از سایرین شانس استخدام در موقعیت‌های شغلی مدیریت را دارند البته این بستگی به مهارت و توانایی‌شان در این حوزه هم دارد. به علاوه فرصت‌های پیشرفت ممکن است برای کسانی که در این رشته تخصص دارند بیشتر از سایرین در دسترس باشد.
• مدیریت زمان بهتر. فارغ التحصیلان این رشته اغلب می‌توانند مهارت‌هایشان در دانشگاه، کار، خانواده و سایر بخش‌های زندگی به کار بگیرند. در واقع می‌توان اینطور در نظر گرفت که MBA یک مهارت نرم است که به شما امکان می‌دهد اولویت بندی کنید، به ددلاین‌های خود برسید و زمانتان را طوری مدیریت کنید که به همه‌ی انتظاراتتان برسید.

نکته‌ی مهم

در دو دهه‌ی گذشته تعداد کسانی کارشناسی ارشد گرفته‌اند افزایش چشمگیری داشته است (البته نه لزوما در مدیریت ارشد بازرگانی).

پیش نیازهای تحصیل در رشته‌ی ( MBA )

هر دوره‌ی مدیریت کسب و کار پیش‌نیازهای متفاوتی دارد. دوره‌ها و دانشگاه‌های معتبرتر رقابت بیشتری دارند و متقاضیان بیشتری مایل به شرکت در این دوره‌ها و پذیرش در این دانشکده‌ها هستند.

برای مثال دانشگاه باثل واشنگتون پیش‌نیازهای زیر را مطرح کرده است:

• حداقل دو سال تجربه در یک کار تمام وقت در سطح حرفه‌ای
• حداقل دو مقاله‌ی کوتاه
• داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی چهارساله
• مهارت بالا در زبان انگلیسی (البته این پیش نیاز بستگی به دانشگاه و برنامه دارد)
• مصاحبه با کمیته‌ی انتخابی برای پذیرش

برخی از دوره‌های نیازمند مدرک GMAT یا GRE است. سایر دوره‌ها مثل دوره‌ی دانشگاه باثل ممکن است معیارهای خاص دیگری برای ارزیابی داشته باشند.

هزینه‌ی دوره‌ی ام ابی ای ( MBA )

از آنجایی که هر دوره خدمات و مزایای مختلفی در اختیار افراد قرار می‌دهد، هزینه‌ی دوره‌ی مدیریت کسب و کار هم در بین دانشکده‌ها یا برنامه‌های دیگر متفاوت است. دوره‌های مطرح این رشته معمولا از دوره‌ی محلی و کوچکتر گران‌ترند.

هزینه‌ی دوره‌های مدیریت کسب و کار در سال 1403 از 20 میلیون تومان شروع می‌شود و بسته به امکانات و اعتبار مدرکی که موسسه ارائه می‌دهد بیشتر می‌شود. البته تحصیل در دانشگاه‌های دولتی بدون هزینه است. علاوه بر هزینه‌ی ثبت نام در دوره‌ی کسب و کار باید کتاب‌ها و سایر هزینه‌های جانبی را هم در نظر گرفت.

دوره‌هایی که ترم‌های کمتری دارند یا به صورت آنلاین برگزار می‌شوند معمولا هزینه‌ی کمتری دارند به همین دلیل برای کسانی که دانشجو هستند یا کار ثابت ندارند گزینه‌ی مناسب‌تری است.

درآمد رشته‌ی ( MBA )

افرادی که کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار دارند معمولا مهارت‌ها، توانمندی‌ها و رقابت حرفه‌ای بیشتری دارند و همین آن‌ها را به سمت یک شغل مناسب‌تر هدایت می‌کند. اگرچه رشته‌ی MBA ممکن است در ابتدا هزینه‌ی بالایی به همراه بیاورد اما به مرور زمان این هزینه می‌تواند از طریق درآمد بالا جبران شود.

البته درآمد مدیران ارشد کسب و کار کمی متغیر است شما بسته به این که خودتان کار بگیرید و در چند شرکت به عنوان مشاور فعالیت کنید یا مشغول به یک کار ثابت باشید، درآمدتان تغییر می‌کند.

البته کسانی که کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار دارند معمولا درآمد بیشتری نسبت به کارشناسان رشته‌ی مدیریت دارند.

در فوریه‌ی 2024 یک کارشناس ارشد MBA در آمریکا به صورت میانگین در هر سال رقمی معادل 136.174 دلار دریافت می‌کند. البته حقوق کارشناس ارشد مدیریت کسب و کار بسته به این که در چه صنعت، شرکت و جایگاهی فعالیت می‌کند متفاوت است. برای مثال براساس همین داده‌ی آماری بیشترین حقوق دریافتی در سال بین 102.000 تا 191.000 دلار است. هرچند که برخی از فارغ‌التحصیلان این رشته ممکن است حقوق کمتر یا بیشتری دریافت کنند.

رشته‌های زیر از جمله فرصت‌های شغلی است که پس از تحصیل در رشته‌ی مدیریت کسب و کار می‌توانید به آن بپردازید:

• حسابداری ارشد
• مشاور تجاری
• مدیر توسعه کسب و کار
• کارآفرین
• مدیر مالی
• مدیر کل سازمان

مدیریت کسب و کار ( MBA ) چیست؟

(MBA) در واقع مخفف کلمه‌ی Master of Business Administration یا همان مدیریت ارشد کسب و کار یا بازرگانی است که از طریق آموزش اصول کسب و کار و مهارت‌های رهبری از دانشجویان این رشته یک مدیر حرفه‌ای می‌سازد. دانشجویان مدیریت کسب و کار معمولا این رشته‌ی ارشد را انتخاب می‌‌کنند تا توانایی خود را در حرفه‌ای که دارند افزایش دهند.

چرا مدیریت کسب و کار ( MBA ) بخوانیم؟

رشته‌ی مدیریت کسب و کار دو هدف اساسی را دنبال می‌کند. اول این که کسانی که در یک کسب و کار به صورت حرفه‌ای مشغول هستند با تحصیل در این رشته می‌توانند مجموعه‌ی مهارت‌های خود را ارتقا دهند. دومین هدف این رشته این است که فارغ‌التحصیلان MBA به شدت مورد توجه و خواست کارفرمایان هستند و موقعیت‌های شغلی بسیاری برای آن‌ها به وجود می‌آید. موقعیت‌های شغلی برای این رشته بسیار زیاد است و اغلب حقوق بالایی به این جایگاه شغلی اختصاص می‌یابد.

معایب رشته‌ی مدیریت کسب و کار ( MBA ) چیست؟

تحصیل در رشته‌ی ام بی ای نیازمند هزینه، زمان و تلاش بسیار است. جمع‌آوری رزومه‌ی قوی برای پذیرش در مشاغل هدف ممکن است سخت باشد. همچنین هزینه‌ی دوره‌های مدیریت کسب و کار بالا است. دانشجویان رشته‌ی مدیریت کسب و کار برای تحصیل در این رشته ممکن است از شغل خود فاصله بگیرند و به صورت تمام وقت درس بخوانند. اگر چه رشته‌ی ام بی ای در بلند مدت ارزش‌ها و مزایایی را به همراه دارد اما در کوتاه مدت متقاضیان آن باید با مشکلاتی دست و پنجه نرم کنند و خود را برای مواجهه با آن آماده کنند.

نتیجه گیری

مدرک کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار مزیتی برای افرادی که کسب و کار خود را دارند به وجود می‌آورد و از طرف دیگر یک سرمایه‌گذاری برای کسانی که می‌خواهند در رشته‌ی مدیریت فعالیت کنند. مدرکMBA بسته به دیدگاه، منابع و آموزش‌هایی که افراد می‌بینند توانمندی‌های مختلفی اعطا می‌کند.

سوالات متداول